Oorlogsverhalen zijn voor iedereen toegankelijk 

Oorlogsverhalen. Verhalen over angst, over wanhoop, over liefde en verdriet. In deze regio zijn er veel verhalen over te vertellen. Daarom presenteren wij twee routes: een fietstocht langs onderduikersholen en een autotocht langs oorlogsmonumenten, plekken die voor iedereen die dat wil toegankelijk zijn. Plekken waar een bijzonder verhaal te vertellen is en plekken die niet vergeten mogen worden.

Kampen Ybenheer en Oranje

We beginnen bij de kampen Ybenheer en Oranje in Fochteloo. De kampen kregen diverse functies. De meest schrijnende periode is in 1942. Tijdens de Tweede Wereldoorlog diende Ybenheer als één van de meer dan veertig joodse werkkampen die ons land telde. In juni van dat jaar moesten 72 joodse mannen uit Den Haag zich er melden om dwangarbeid te verrichten. Later kwamen daar nog eens 100 joden bij. Ze werden verplicht te spitten in het Fochteloërveen en later om aardappelen te rooien. Bijna niemand van hen overleefde de Tweede Wereldoorlog. Lees hier het complete verhaal en hoe je er komt.

Stokersverlaat
Op 13 april 1945 vond er bij het Stokersverlaat in Appelscha een hevige strijd plaats. Een strijd om leven en dood. Het resulteerde uiteindelijk in de bevrijding van Appelscha en kort daarna stootten de Franse para’s en Canadezen door naar andere plaatsen in de regio. Het Stokersverlaat is opgenomen in de Liberation Route Europe. Er staat een infopaneel met veel tekst en via een QR-code kun je ook beeldmateriaal zien. Lees hier meer.

Marinus van Emst
Om nog even in Appelscha en de omliggende bossen te blijven; Marinus van Emst is één van de verzetshelden van dit gebied. Een fragment uit het interview met zijn dochter:

‘Ik lag op bed en hoorde wat gerommel. Het was nog vroeg. Wat zou er aan de hand zijn in de woonkamer? Waarom maakten vader en moeke zoveel lawaai?’, zegt Marianne van Emst uit Appelscha. Ze denkt terug aan 12 augustus 1944; aan het moment dat ze haar vader, Marinus van Emst, voor het laatst zou zien. Op die dag werd hij geëxecuteerd door de Duitsers.

In Appelscha is onder meer een straat naar hem vernoemd en er staat een monument. Lees hier het verhaal over Van Emst.

Kijkdoosmuseum
Om nog even terug te komen op Fochteloo: in Vledder staat een originele barak uit het kamp van destijds. De Stichting joodse Werkkampen heeft het gedemonteerd en verplaatst. De geschiedenis van de joodse werkkampen wordt permanent belicht in het Kijkdoosmuseum in Vledder, een museum dat dag en nacht gratis is te bezichtigen. Er is veel te zien, waaronder de inrichting van een woonkamer van destijds. Kijk hier om er een idee van te krijgen en ook hoe je er komt.

Holtingerveld
Bij Havelte ligt het Holtingerveld. In het gebied vind je onder meer katers van bommen, hangars en de grote start- en landingsbaan ‘Fliegerhorst Havelte’ die in 1942 is aangelegd. Duizenden mannen werden te werk gesteld, er kwamen rolbanen, bunkers, werkplaatsen en barakkenkampen. Veel daarvan is nog te zien. Lees er hier meer over. 9

Uffelter Binnenveld
Vlakbij het Holtingerveld ligt het Uffelter Binnenveld. Wie door het Uffelter Binnenveld wandelt, treft daar veel oneffenheden aan. Het veld, dat verscholen ligt tussen Havelte en Uffelte, werd door de Duitse bezetter tijdens de Tweede Wereldoorlog als geschikt bevonden om afweergeschut te plaatsen. Dat werd gedaan om het in het iets verderop gelegen vliegveld Havelte in het Holtingerveld te beschermen. In het Uffelter Binnenveld zijn onder meer loopgraven nog zichtbaar. Er liggen nog betonnen constructies van bunkers en ook schuttersputjes zijn er nog aanwezig. De moeite meer dan waard om eens te kijken. Lees en zie hier meer.

Kamp Westerbork
Kamp Westerbork was tijdens de Tweede Wereldoorlog een doorgangskamp bij Hooghalen in de toenmalige gemeente Westerbork. Hier worden de levens van meer dan honderdduizend Nederlandse Joden, Sinti en Roma in herinnering gehouden. De geschiedenis van kamp Westerbork is vooral bekend vanwege de jaren 1942-1945. In het museum van Herinneringscentrum Kamp Westerbork zijn wisselende tentoonstellingen. Bijzonder is dat elke laatste zondag van de maand een ooggetuige zijn of haar verhaal komt doen. Dat is precies wat dit museum maakt tot wat het is: een persoonlijk eerbetoon aan de mensen die hier gedeporteerd zijn. Lees er hier meer over.

Alle oorlogsverhalen of verhalen die iets met de oorlog te maken hebben, vind je hier. 

Fotocredits:

Henk Vondeling

Verder zoeken in onze database