De Uilenhorstruïne staat midden in het Drents-Friese Wold

Op een zonnige zomerdag fietst een stel door het Prinsenbos in de Oude Willem. Van knooppunt 53 rijden zij naar nummer 67 en treffen onderweg een bankje dat uitkijkt over heidevelden. Niet ver van het bankje, zo’n honderd meter verderop, staat een oud gebouwtje.

De muren brokkelen langzaam af, een waterbak is begroeid. Het is de ruïne van De Uilenhorst, een voormalige boerderij, waar in het begin van de vorige eeuw studenten op werkkamp gingen. Het informatiebord voor het pad er naartoe vertelt erover. Het stel loopt het pad af richting de ruïne, één van de weinige ruïnes in de omgeving. Een echte ruïne, en dat in Nederland, zeggen ze tegen elkaar. Vol interesse lopen ze om het gebouwtje heen en leven ze zich in hoe het er aan toe ging vroeger.

De studenten werkten er destijds om de Oude Willem te herinrichten. Het gebied was in die tijd een heideveld en moest worden omgetoverd tot landbouwenclave. Heuvels verdwenen, paden werden aangelegd, het was hard werken voor de studenten. Zie je ze al voor je?, zegt de één tegen de ander. ‘Hoe ze karren oplaadden en via het diep uitgesleten pad reden om het daarna weer uit te laden. En hoe ze hier overnachtten. Moet er nu niet meer aan denken.’ Tijdens de Tweede Wereldoorlog hield knokploeg Noord-Drenthe er tevens gevangen Duitsers vast. ‘Op zolder’, zegt Geert Veen van de Historische Vereniging van Appelscha. Hij houdt jaarlijks een fietstocht namens de vereniging langs onderduikersholen en plekken waar tijdens de Tweede Wereldoorlog belangrijke dingen zijn gebeurd. ‘Om mensen te vertellen over de geschiedenis, om verhalen door te geven.’

De Uilenhorst was één van deze plekken waar Veen een praatje hield. Het was niet alleen een plek waar studenten zwoegden, het is ook een plek met een historische waarde. Maar Geert komt er niet meer. Niet omdat hij niet wil, puur omdat De Uilenhorst lastig te bereiken is tegenwoordig. Het fietspad er naartoe is opgeheven bij een nieuwe herinrichting in 2019. Het ooit tot landbouw omgetoverde land is teruggegeven aan de natuur. Net als de ruïne eigenlijk. Knooppunten 53 en 67 zijn geschrapt en ook alle bankjes in de omgeving en het informatiebord zijn verdwenen. Er valt nog amper te zien dat er ooit een pad liep, weet Veen. ‘Meestal ben ik met een hele groep fietsers en niet iedereen is even mobiel, moet je maar rekenen.’ Daarom is de bezienswaardigheid geschrapt uit de Tweede Wereldoorlog-route van de Historische Vereniging. ‘De ruïne kun je toch niet zien. Erg jammer.’ Om nu bij De Uilenhorst te komen moet er vanaf het fietspad zo’n twintig minuten gewandeld worden.

De Uilenhorst lijkt verleden tijd, nu echt.

Wie het pareltje te midden van het Drents-Friese Wold wil aanschouwen, loopt of fietst het pad tussen knooppunten 38 en 39 in de Oude Willem. Vanaf knooppunt 38 zie je aan de rechterkant een uitkijkheuvel. Het volgende pad, ongeveer honderdvijftig meter voorbij de heuvel, sla je rechtsaf. Het is een zandpad en in de verte zie je een hek. Parkeer de eventuele fiets voor het hek en ga vanaf daar lopend verder. Volg vanaf het hekje de zwarte pijltjes met gele achtergrond van het Boswachterspad Olde Smildeger. Stop bij pijltje drie (inclusief het pijltje op het hek) en kijk vanaf daar over de heide naar rechts. Je ziet de ruïne. Vanaf daar loop je nog vijf minuten.

Voor degene die liever via Google Maps loopt, de coördinaten van De Uilenhorst zijn: 52.904086, 6.338430.

Fotocredits:

Henk Vondeling
Historische Vereniging Appelscha

Verder zoeken in onze database