Voor wie gek is op nutteloze gebouwen: hier staan de follies van deze regio 

Follies, Nederland staat er vol mee. Ook in deze regio zijn een paar te vinden. Follies? Ja; woningen zonder deur, een schuur waarvan alleen het frame staat of een Church of the Saviour on Spilled Blood, de bekendste kerk van Moskou, maar dan nagemaakt in het klein. Het maakt eigenlijk niet uit hoe ze eruit zien, als het maar gebouwen zijn zonder functie. 

De bekendste uit deze omgeving is enorm. In 1990 besloot Gregorius (Gerry) Halman uit Blesdijke een kasteel te bouwen. Jaren deed hij erover en plaatsen deed hij het kasteel naast zijn woning. Kasteel Old Stoutenburght, heet het en is op afspraak te bezichtigen. 

Eveneens in de gemeente Weststellingwerf staat op Elsweg 15 in Noordwolde een frame van een huisje. 

Ook een typisch voorbeeld van een folly staat in Spanga: de kijkhut voor niet-bestaande vogels in Spanga. Een kunstwerk van OC Hooymeijer. Een hut, die uitkijkt over natuurpark de Rottige Meenthe, niet om ‘gewone’ vogels te spotten, maar om bijzondere, niet-bestaande exemplaren te observeren. Van Napolitaan en Duitse Reiger tot Visgluiper en Mestpikker: hij bedenkt, schildert, tekent en beschrijft ze. Geheel nutteloos is dit gebouw niet, wandelaars kunnen er terecht om even bij te komen van hun tocht. 

De Ecokathedraal in Mildam is ontstaan op een stuk grasland rond 1970 en is daarmee meteen de oudste folly in de regio. Louis Guillaume Le Roy (1924 – 2012) begon met het zaaien van verschillende planten op een land aan de IJntzelaan en heeft een groot aantal verschillende soorten bomen geplant. Vervolgens kreeg hij duizenden vrachtwagens met restmateriaal van stratenmakers, zoals tegels, trottoirbanden, klinkers en putten, die hij vervolgens opstapelde tot bouwsels. Sommige gebouwen zijn wel acht meter hoog. Doordat er geen cement gebruikt is kan de natuur haar gang gaan tussen de stenen: een mooie schuilplaats voor insecten en bijvoorbeeld vleermuizen, maar ook voor zaadjes van bloemen. Er ontstond een paradijs voor flora en fauna en de kathedraal breidt nog steeds uit. De Ecokathedraal is in alle seizoenen te bezoeken, maar de herfst geeft een extra bijzonder effect. Wekelijks bouwen er vrijwilligers aan de Ecokathedraal op dinsdagmiddag. 

In Heerenveen-Midden staat ook een Ecokathedraal. Daar wordt door vrijwilligers gebouwd op woensdagochtend. Beide Ecokathedralen zijn in het beheer van stichting Tijd.  

Als je denkt nu de meest vreemde gebouwen wel gehad te hebben, dan heb je het mis. Er staan nog meer: in Oranjewoud staat een heuse Chinese toren. De toren werd vermoedelijk gebouwd in de periode van Charles Louis Adrien Juste, graaf van Limburg Stirum (1877 – 1931). Het gebouw bevindt zich in de noordwesthoek van landgoed Oranjewoud en is in het bezit van veel details, zoals een ingebouwde nis, ruitpatronen, gevlochten schilden en sierlijke doorgangen. Het gebouw heeft ook een verdieping, compleet open. Het dak erboven is ook rijkelijk gedecoreerd. Het gebouw is te zien wanneer je om het landgoed heen loopt. Vindt hem op de coördinaten: 52.952514, 5.966071, vlak achter museum Belvédère. 

Wie nog geen genoeg heeft van follies, moet even een uitstapje maken naar buiten deze regio. In Hindeloopen staat een boerderij letterlijk op z’n kop. En in Bears, iets verderweg, staat een frame van een kerk. Elk jaar wordt in de zomer in Norg het evenement Folly Art Norg gehouden. Een festival vol follies, speciaal gemaakt voor die maand. Er is een follyroute door het buitengebied van Norg uitgezet. 

In Donkerbroek staat een faunatoren. Folly of niet? Hij heeft er veel van weg, maar heeft wel degelijk een functie. 

Fotocredits:

Rens Hooyenga
Lenus van der Broek
Henk Vondeling

Verder zoeken in onze database