Een lange, rechte strook, die niet snel verveelt 

In dit verhaal beschrijven we etappe 6 van het Stellingenpad, een route van 11,5 kilometer, van Blokzijl naar Ossenzijl.

Waar ik de vorige keer eindigde, loop ik nu meteen het oude Zuiderzeestadje Blokzijl weer uit. Ik passeer een tweede haven, een kleine in vergelijking met de haven in het midden van het stadje. En ik vervolg mijn weg via de Kuinderdijk, de oude Zuiderzeedijk. Ik loop zo hoog dat ik op de daken van de woningen, die erachter zijn gebouwd, kan kijken. Een hele kilometer volg ik deze redelijk kale dijk, tot aan Baarlo.

Na de kilometer sla ik rechtsaf naar iets waarvan ik dacht dat ik daar al was. Niet dus. Op naar Nederland. Nederland is een gehucht, waar twintig mensen wonen. Tussen Baarlo en Nederland ademt het landschap de sfeer van vroeger, het is er heerlijk stil. En in de verte zie ik het riet langzaam dichterbij komen. De Weerribben. Aangekomen in Nederland, moet het plaatsnaambord natuurlijk even gefotografeerd worden. Het dorp blijkt, ondanks de slechts twintig inwoners, twee straten te kennen: de Veldhuisweg en de Rietweg. ,,Waar woon je?”, vraagt één van mijn medelopers. ,,In Nederland, antwoordt de ander. Maar waar in Nederland?, wordt er herhaald. In Nederland. Ik bedoel, nee, laat maar.” Best lastig om telkens uit te leggen voor deze twintig Nederlanders. Het is maar goed dat één van de twee straten niet Nederland heet: Nederland 1, Nederland, The Netherlands. In Nederland passeer ik de brug over de Heer van Diezenvaart. Het punt waar De Weerribben aan je voeten liggen.

Ik volg het fietspad dat dwars door het gebied slingert. Een korte poos later wordt het rietlandschap ingeruild voor kranen en graafmachines. Een bruine massa aan veen blijft achter. Om de tien tot twaalf jaar dient de toplaag van het veen afgegraven worden. Dat wordt gedaan om de kwaliteit van het riet te waarborgen. In dit gebied is actief beheer nodig, want wanneer rietland niet gemaaid wordt, verandert het uiteindelijk in een wilgenbos. Om dichtgroei te voorkomen, dient het minimaal jaarlijks te worden gemaaid. En dat was precies wat hier niet gebeurd was, rondom de eendenkooi Kooi van Pen was het landschap dichtgegroeid. Na de werkzaamheden zal het veenmosrietland en het trilveen zich weer herstellen.

Na de eendenkooi kom ik aan in Kalenberg. Dit dorpje is vergelijkbaar met Giethoorn en Belt-Schutsloot, maar is een stuk groter dan de laatstgenoemde en de vaart is een stuk breder dan de grachtjes in Giethoorn. Moet je nagaan. Deze vaart is in het jaar 1200 al gegraven. Schep voor schep. Destijds diende het voor de afwatering van het gebied, daarna voor de afvoer van de turf en het riet. Nu vooral voor de pleziervaart. Dat is te zien aan de gigantische rondvaartboot, die er klaarligt voor de toeristen. De route loopt over het fietspad langs het water. Aan weerszijden van de vaart staan veel woningen, de één nog mooier dan de andere. Maar Kalenberg is het eindpunt van de straat. Deze woningen zijn alleen via het water of over het fietspad te bereiken. Even verderop wordt de achterkant van een oud boerderijtje gesloopt. Op het moment dat ik er langsloop is de eigenaar druk met de aannemer in overleg. Waarover het gaat is mij onbekend, maar het zal wel te maken hebben met het puin dat afgevoerd moet worden. Het perceel ligt helemaal vol.

Watermolentjes volgen, vakantiehuisjes met kanorekken en riet dat in bundels staat te drogen in het land. Twee tot drie maanden staat het daar, waarna het opgehaald wordt. De venen, plukjes moerasbossen en uitgestrekte rietvelden, ik krijg er geen genoeg van. Een ongerepte horizon en dan ineens staat er een schuur, tussen het riet. De schuur van Fedde, heet het gebouwtje. Ervoor staat een grote es. Deze es is hier geplant in 1900 door Frans Schaap. Als jongen van twaalf jaar oud haalde hij het boompje met een roeiboot uit het 2,5 kilometer verderop gelegen Ossenzijl en plantte deze bij de boerderij van zijn vader. Nadat de familie Schaap verhuisd was naar Ossenzijl werd de boerderij overgenomen door Fedde Kuit. Door drooglegging van de natte gronden achter de boerderij kwamen de palen onder het woonhuis droog te staan en ging scheuren. Toen eind jaren zestig het woonhuis voor de boerderij afgebroken werd, bleef alleen de schuur nog staan. En die staat er nog. Sindsdien heet het de schuur van Fedde.

En dan kom ik aan in Ossenzijl, een plek met wat minder historie. Waarschijnlijk dankt het dorp zijn naam aan de familie Osse, die een sluis (zijl) beheerde. Goed nieuws voor de fietsers: ook deze route is – net als etappe 4 en 5 – compleet te fietsen. Van Giethoorn tot aan Ossenzijl is dat 43,7 kilometer. Ik stap in de auto. Ik verheug me op de volgende route, want dan loop ik naar Wolvega, Weststellingwerf, één van de Stellingen waar dit pad naar vernoemd is.

Lees ook etappe 5, van Belt-Schulsloot naar Blokzijl en etappe 7, van Ossenzijl naar Wolvega. En ontdekt ook onze wandelpagina.

Fotocredits:

Henk Vondeling