Een route tussen twee hoofdplaatsen

Het Stellingenpad is verkozen tot ‘wandelroute van het jaar 2023’ in de Benelux. Wij liepen alle routes. In dit verslag beschrijven we etappe 13: een route van 14,1 kilometer, van Makkinga naar Oosterwolde.

Voor wie dacht dat het Stellingenpad een rondwandeling was: dat klopt. Je begint in Appelscha en eindigt er, maar dan heb je slechts twaalf etappes gedaan. Er zijn aan het langeafstandspad drie etappes toegevoegd: de zuidlus van Makkinga naar Haulerwijk verdeeld over twee etappes en de doorsteek Noordwolde. Vandaag de eerste helft tussen Makkinga en Haulerwijk.

Deze route start op het punt waar Prikkedam en de Tjonger elkaar kruisen. Hier ben ik eerder geweest. Tijdens etappe 9, van Oldeberkoop naar Donkerbroek liep ik langs de Tjonger. Nu niet, nu loopt de route weg van het water. Vanaf het punt waar de kano in de grond staat ga ik op naar Makkinga. Ooit was het dorp de hoofdplaats van Ooststellingwerf. Lang duurde dat niet: van 1856 tot 1886. In Makkinga staat naast het museum Oold Ark – één van de weinige museums in Ooststellingwerf – korenmolen De Weijert. Tot 1826 stond er een stins van de familie Lyclama à Nijholt en stond zelfs een rechthuis in het dorp. Waarom Oosterwolde niet het hoofddorp van de gemeente was? Oosterwolde was voorheen een gemeente op zich en werd later het hoofddorp van Ooststellingwerf. Oosterwolde is het oudste dorp van deze omgeving en tevens het snelst groeiende. Inmiddels bestaan er in Oosterwolde zeventien buurtschappen.

Skyline
Tussen beide hoofdplaatsen ligt veel moois. Veel weilanden vooral. Met de skyline van Makkinga naast me begroeten vier roodbonte koeien begroeten me. Aan het eind van de weg, de Meulbosweg, doen twee dames en twee honden hetzelfde. Wat een gegroet. Deze twee dames lopen ook het Stellingenpad. Met een opdracht zelfs. Elk jaar controleren ze het pad op fouten. Klopt alles nog wel? Staan alle bordjes er nog? Het laat weer zien hoe goed het pad onderhouden wordt. Deze route loopt niet door het historische centrum van het dorp. Jammer, denk ik, maar dan wijzen twee pijltjes me een voor mij totaal onbekend pad op: de Lunenburg Leane. Tussen de weilanden door, over een brede boswal, naar het Makkingaster bos. Grenzen doet het aan de N351. En dat doet ook de Harken, waarschijnlijk afgeleid van het woord haar, vanwege de hoge, beboste zandrug, waarover ik loop.

Robiniabos
Het zandpad dat later overgaat in asfalt volg ik 2,3 kilometer tot ik in Laagduurswoude aankom. Hier tref ik iets bijzonder moois: een robiniabos. Hardhout van Europese bodem. Het is niet alleen een zeer duurzame houtsoort, het ziet er in een bos ook nog een prachtig uit. Nog niet veel vaker gezien in deze omgeving in ieder geval. Uit de ruige grasvloer schieten allemaal lichte, lange stammen zonder veel vertakkingen. Ze staan lekker scheef naast elkaar, wat een grillige sfeer oplevert. Wat een parel. En de Stellingenpadlopers mogen er doorheen. Kriskras. Tot het meertje van Laagduurswoude, een zwemplas met een vlonder. Je loopt er driekwart omheen. In tegenstelling tot veel andere meertjes, dobbes en pingoruïnes in deze omgeving is dit meertje geen natuurlijk meer. Mensenwerk. Met het zand werden in de jaren ’71 en ’72 omliggende landbouwpercelen opgehoogd vanwege een hoge waterstand. Aan de waterhuishouding in dit gebied wordt nog steeds gewerkt. Zo zijn er in 2017 veel waterwegen flink verbreed. Het gebied Laagduurswoude ligt ongeveer zeven meter lager dan Buttinga, een kleine kilometer verderop.

Iets na het meer, zo’n vijfhonderd meter verderop, staat een bosje. Een doodnormaal bosje van bomen en struweel. Maar zo bosrijk is het op deze plek niet altijd geweest. Deze plek in Laagduurswoude was vroeger een vuilstort. Van afvalscheiding was toen nog geen sprake. In 1958 opende de stort. Van alles werd er gedumpt: van slachtafval tot auto’s. Tot 1974 bleef de stort open, daarna ging het afval naar de Weperbult. De stort van Laagduurswoude stond drie keer in brand. Het vuur smeulde maandenlang voort. Er stond ook een huisje vlak naast de stort. Deze bleef gedurende de vuilstort in bedrijf en was altijd bewoond. De woning brandde af in 1974, vlak voor de sluiting van de stort. En misschien wel het meest opmerkelijke: de stort was na de sluiting enkele meters hoog. Het werd afgedekt met een laag grond en beplant met bomen. De berg is gedurende de jaren erg ingezakt. Als er eens een boom omvalt, dan is nog goed te zien dat het afval nog dicht aan het oppervlakte ligt.

Vlak voordat ik de straat Hoogeduurswoude oploop, zie ik een vrouw in een rood jasje. Ze heeft er flink de pas in. Ze loopt me tegemoet, maar vlak voordat ze het einde van de weg bereikt, keert ze om. Ik kijk nog eens. Pakte ze daar iets op? Zette ze er iets neer? Nee. Merkwaardig. Ik loop de Hoogeduurswoude op richting Oosterwolde. De vrouw loopt voor me. Het is net als het computerspelletje Pacman. Zij het gele happertje, ik het monster. Het lijkt wel of ze voor me wegloopt. Honderden meters duurt het tot aan Buttinga. Dan doet ze hetzelfde nog eens. Ze stopt, draait zich om en loopt dezelfde straat weer terug. Ik spreek haar aan. Ze zegt ook het Stellingenpad te lopen. Ik denk bij mezelf: het is wel een heel lang pad op deze manier. ,,Ik doe telkens kleine stukjes, maar vond het vandaag wat te kort, dus loop ik af en toe wat heen en weer om wat extra kilometers te maken”, zegt ze. De vrouw uit Zuidwolde, Drenthe, liep eerder al het Drenthepad en het Pieterpad. En ook nog eens alleen. Knap hoor. En ze loopt weer verder en weer terug, waarschijnlijk. Mijn route wordt vervolgd naar Oosterwolde centrum. Via het bosje achter de Rioolwaterzuiveringsinstallatie langs over het bruggetje ervoor. Zicht biedt het op de Flippobrug, nu Regenboogbrug, een brug die met de tijd meegaat. Daarna het laatste stukje: naar het Stellingwerf College en de bibliotheek van Oosterwolde, waar deze etappe eindigt.

Lees ook over etappe 12 en etappe 14 of het algemene verhaal over het Stellingenpad.  Ontdek ook onze wandelpagina.

Fotocredits:

Henk Vondeling